NEO HABER MERKEZİ / SELİM URAL
İstanbulluların hafta sonu şehrin kasvetinden uzaklaşıp kafa dinlemek için gittiği Büyükada, Heybeliada, Burgazada, Kınalıada ve Sedefadası'nda bir süredir faytoncular ile hayvan hakları savunucuları arasında tartışmalar yaşanıyor. Kamu araçları hariç motorlu taşıt trafiğine kapalı olan Adalar ilçesinde ulaşım, atların çektiği faytonlarla sağlanıyor. Özellikle yaz aylarında ilçeye gelen turistlerin ada turu yapmak için kullandıkları atlı faytonlar, çok uzun yıllardır Adalar ile özdeşleşmiş durumda.
Ekrem İmamoğlu "Faytonları kaldıracağım" demişti
Fakat kamuoyunda birçok kez gündeme geldiği üzere hayvanseverler, atların haddinden fazla sürelerde, sağlıksız koşullarda, aç ve susuz bırakılarak çalıştırıldıklarını iddia ediyorlar. Sosyal medyada fotoğraflar ve videolarla bu iddialarını dile getiren hayvan hakları savunucuları, atlı faytonların kaldırılması talebinde bulunuyorlar. İstanbul yerel seçimleri sürecinde başkan adaylarından Ekrem İmamoğlu, seçilmesi halinde Adalar'dan faytonların kaldırılacağını ifade etmişti.
Atlı faytonların kaldırılmasını kimler istiyor?
Faytoncular ve Adalı at sahipleri, bu iddiaların arkasında büyük bir inşaat lobisinin olduğunu savunuyorlar. Adalar'ın 1970'lere kadar sahip olduğu arnavut kaldırımı döşeli sokaklarına asfalt dökülerek, kamu ve özel izinli motorlu araçların daha rahat hareket etmesi sağlanmıştı. Yük taşıyan at arabaları ve eşekler kaldırılmış, yerlerini kamyonetler almıştı.
Adalar'da 4 binden fazla akülü araç var
Son beş yılda uzak yerlerdeki hasta ve yaşlılar öne sürülerek akülü araçların sayısında hızlı bir artış yaşandı. Kontrolden çıkan akülü araçların sayısının şu an 4 bini geçtiği ifade ediliyor. Üstelik bu araçları gençler ve sağlıklı yetişkinlerin kullandığı, amacına hizmet etmediği faytoncular tarafından dile getiriliyor.
Karantina ahırlarına el kondu, atlar tedavi edilemedi
Son on yıldır ise Adalar'ın yasal ulaşım aracı olan faytonlara yönelik hiçbir resmi düzenleme yapılmamasından mütevellit bir kaos yaşandığı, daha iyisinin yapılacağı vaat edilerek eski ahırların yıkıldığı ancak yerlerine yapılan ahırların, mevcut at sayısını karşılamadığı, karantina ahırlarına başka bir alanda kullanımak üzere el konulduğu, bu nedenle de atların tedavilerinin yapılamadığı veya aksadığı faytoncular tarafından ifade ediliyor. Bu ve benzeri aksiliklerin sonucu olarak Adalar'da faytonculuk işletmesinde ve atların bakımı konusunda bazı sıkıntılar yaşanıyor.
Önce faytonlar kalkacak, sonra imar izni çıkacak, daha sonra köprü yapılacak
Adalar'da geçimini faytonculuktan kazanan yüzlerce faytoncu, ilk etapta motorlu taşıtların serbest bırakılacağını, daha sonra ise doğayla iç içe olan Adalar'ın imara açılacağını, faytonculuğa karşı oluşturulan negatif algının arka planında büyük bir projenin olduğunu savunuyorlar. Rant peşinde koşan bazı müteahhitlerin Adalar'a göz diktiğini öne süren faytoncular, uzun vadede İstanbul'un Asya Yakası ile Adalar arasında bir köprü projesinin yer aldığını belirtiyorlar.
Faytoncular yeni ruhsat ve plaka düzenlemesi istiyor
Hayvan hakları savunucularının baskıları nedeniyle, mevcut atların çalışma sürelerini düşürmek adına yeni atların Adalar'a getirilemediğini ifade eden faytoncular, bir an evvel bu işin çözülmesini İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Adalar Belediyesi'nden bekliyorlar. Fayton taşımacılığı ile haksız rekabete neden olan akülü araçların, ihtiyaç sahiplerinin dışında kullanılmamasını talep eden at sahipleri, faytonlar için yeni ruhsat ve plaka düzenlemesinin yapılmasını istiyorlar.
Belediye fayton ehliyet kurslarını yeniden açsın
Hayvanseverlerin, faytonculuğun kaldırılarak Adalar'daki 1800 atın ormanlara salınması taleplerinin yanlış olduğunu belirten Adalı at sahipleri, bu atların vahşi doğaya uyum sağlayamayıp kısa sürede hayatlarını kaybedeceklerini vurguluyorlar. Adalar'daki atların daha iyi koşullarda çalışması için evvela yeni atların getirilmesi, daha sonra da belediyelerin faytonlara ruhsat ve plaka düzenlemesi, fayton ehliyet kurslarının tekrar açılması ve sıkı denetim ile mümkün olacağını kaydeden fayton sahipleri, hayvan hakları savunucularının bilerek veya bilmeyerek, Adalar'ın imara açılmasına giden yola birer tuğla döşediklerini vurguladılar.
"Erdem Gül sadece 5 aydır Adalı"
Geçtiğimiz hafta faytonlarla ilgili açıklamada bulunan Adalar Belediye Başkanı Erdem Gül, somut adımların atılacağını belirterek, faytonların tümüyle Adalar'dan kaldırılmasının mümkün olmadığını, fakat faytonların sadece turistik amaçla kullanılabileceğini söylemişti. Başkan Gül'ün 5 aydır Adalı olduğunu söyleyen bazı faytoncular, "Erdem Bey gitsin yerli Adalılar'a sorsun bakalım onlar ne diyor. Yüzde 90'ı kalsın diyecek" ifadelerini kullanmıştı.
"Faytoncular mağdur edilmesin"
Faytoncular Meslek Odası Başkanı Hıdır Ünal da, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ile görüşeceklerini kaydederek, "Faytoncu arkadaşlarımız ve aileleri mağdur olmaması için bizim taleplerimizin karşılanması gerekiyor. Tabii ilk olarak faytonların kalması yönünde uzlaşmaya çalışacağız ancak faytonlar ille kalkacak diyorlarsa, bize plakalı ulaşım araçları verilsin biz de mağdur olmayalım" diye konuşmuştu.
