EKONOMİ

Benzin ve motorinde hayal kırıklığı

Petroldeki %25 lik sert düşüşün ardından 1TL lık indirim bekleyen tüketiciler indirimin %10 civarında kalması üzerine hayal kırıklığına uğradı.

Bu gece yarısından itibaren geçerli olacak şekilde benzine 60 kuruş motorine ise 56 kuruş indirim geldi. Uluslararası piyasalarda petrol fiyatlarının OPEC’te anlaşma sağlanamamasından dolayı yüzde 25 oranında sert düşmesi üzerine ülkemizde pompaya etkisi ne kadar olacak diye bekleniyordu.

Türkiye'ye etkisi

Enerji uzmanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, petrolde hızla düşen fiyatların Türkiye ekonomisine önemli katkılar sağlayacağını açıkladı. Düşük ham petrol fiyatlarının makroekonomik dengelere olumlu etki etmesinin yanı sıra mal ve hizmet üretimindeki maliyetlere de önemli bir düşüş olarak yansıyacağının altını çizen Kumbaroğlu, “Tam da arz zincirlerinde tedarikini Çin’den yapan şirketlerin yeni arayışlara yöneldiği bir dönemde bu olayın yaşanması önemli bir fırsatı ayağımıza getiriyor” dedi.

Pompa fiyatlarına etkisi nasıl olur?

Varil fiyatlarındaki düşüşün pompa fiyatlarına çok sınırlı yansıdığına dikkat çeken Kumbaroğlu, “Çünkü ham petrol fiyatının seviyesi, toptancı marjı ile düşündüğünüzde pompa fiyatının sadece yüzde 35’ini oluşturuyor.” bilgilendirmesinden sonra şöyle devam etti: “Türkiye’de yüzde 10’luk dağıtıcı ve bayi marjı ile yüzde 55’i bulan vergiler söz konusu. Özel Tüketim Vergisi ham petrol fiyatından bağımsız litre başına sabit rakam olarak belirleniyor. Bu nedenle varil fiyatı düştükçe vergi oranı artıyor. Döviz kurlarına bağlı dalgalanmalara karşı pompa fiyatlarını sabit tutabilmek için vergilerin ayarlandığı Eşel Mobil sistemi getirilmişti. Şimdi de pompa fiyatlarının ham petroldeki düşüşü daha iyi yansıtabilmesi için Eşel Mobil misali vergilerin düşürülmesi gerekir. Akaryakıt ürünlerinde vergilerin düşürülmesinden kaybedeceği geliri devlet ekonominin canlanması dolayısıyla fazlasıyla telafi edecektir.”

Beklentiler ve sonuç

Öte yandan petroldeki sert düşüşün haberi gelince Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Samsun Şube Başkanı Zafer Güler, uluslararası piyasada petrol fiyatlarının düşmesiyle birlikte Türkiye’de, devlet ÖTV payında oynama yapmazsa, benzin ve motorin fiyatlarının litre başına 1 TL düşmesini beklediklerini söyledi.

Ancak Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası’nın (EPGİS), sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı duyuruya göre, bu gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere benzinin litre satış fiyatına 50 kuruş, motorine ise 56 kuruş indirim yapıldı.

Fiyatların düşmesinin ardından benzinin litre satış fiyatı İstanbul’da ortalama 6,58 liradan 5,98 liraya, Ankara’da 6,73 liradan 6,13 liraya, İzmir’de ise 6,74 liradan 6,14 liraya inecek.

Motorin fiyatları ise ortalama İstanbul’da 6,20 liradan 5,64 liraya, Ankara’da 6,30 liradan 5,74 liraya ve İzmir’de 6,31 liradan 5,75 liraya gerileyecek.

Dağıtım firmalarının belirlediği fiyatlar rekabet ve serbesti nedeniyle şirketler ve kentlere göre küçük değişiklikler gösterebiliyor.