Psikolojik danışman Şerife Ceylan, dijital şiddete maruz bırakılan kadınların yapabileceği birçok şey olduğunu vurguluyor
İnternet ve mobil cihaz kullanımının günden güne yaygınlaşmasıyla son on yılda sıkça karşılaştığımız dijital şiddet kavramı, siber zorbalık, siber taciz olarak da adlandırılıyor. Pewresearch.org araştırma merkezine göre internet kullanıcılarının yüzde 73’ü internette tacize uğradığını belirtiyor.
SMS ve Whatsapp gibi kanallar üzerinden sürdürülen ısrarlı takipler, konum bilgisi isteme, zorla fotoğraf çekme veya var olan fotoğrafları tehdit unsuru olarak sunmak, sosyal medya kullanım alanlarını denetlemek, günümüzde kadınların başlıca yaşadığı dijital şiddet türleri olarak karşımıza çıkıyor. Psikolojik danışman Şerife Ceylan ile dijital şiddet üzerine konuştuk.
ISRARLI TAKİP ÇOK YAYGIN
Ceylan, yapılan bir araştırmadan yola çıkarak Türkiye’de dijital şiddetin geldiği noktayı şöyle anlattı:
“Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddetin Başka Bir Biçimi: Siber Şiddet” çalışması kapsamında, elektronik ortamda çevrimiçi olarak hazırlanan anket, Facebook üzerinden 18.000 kadına gönderildi. 550 katılımcı tarafından dolduruldu. Araştırmaya katılan her 10 kadından yaklaşık 6’sı siber şiddete maruz kaldığını belirtti. Kadınların en fazla maruz kaldıkları siber şiddet örneği istenmeyen mesajlara maruz kalma iken diğer takip eden örnekler cinsel içerikli mesajlar gönderilmesi ve profilinin takip edilmesi. Araştırmaya katılan her 10 kadından 7’si internet kullanırken kendini güvende hissetmediği belirtti.”
EKRAN GÖRÜNTÜSÜ ALINMALI
Ceylan, dijital şiddete maruz bırakılan kadınların yapabileceği pek çok şey olduğunu söyleyerek, “Siber şiddete uğramak işlerin tamamen kontrolden çıktığını hissettirebilir. Sakin olun ve bu konunun sizden kaynaklı olmadığını kendinize hatırlatın. Sosyal medya ve internet ağlarından çekilmeden kendinizi güvenli bir alana taşıyabileceğinizi bilin. Ekran görüntüsü alın. Ekran görüntüsü internette topladığınız bilgileri saklamak için çok temel bir araçtır ve işinize yarayabilir. Davranış medya platformunun hizmet şartlarını ihlal ederse, içerik kaldırılabilir veya kişi yasaklanabilir. Raporlama içeriğinin tamamen kaldırılabileceğini bilmek önemlidir; bu nedenle kanıt raporlarından önce belgelenmelidir. Twitter ve sosyal medya hesaplarından faili teşhir etme kararı alabilirsiniz. Yasal süreçleri öğrenmek için konu ile ilgili çalışan avukatlar ya da Baroların Kadın Danışma Merkezleri Komisyonları ile görüşmek önemli” diye konuştu.
ZORBALIĞIN BİÇİMLERİ
Dijital şiddetin sıklıkla ısrarlı takip edilme, tehdit, şantaj gibi biçimleri öne çıksa da aslında “geleneksel davranmayan kadının aşağılanması” gibi pek çok biçimi var. Öne çıkan biçimleri ise şöyle:
Cinsel içerikli mesajlaşmanın ifşası
Kişilerin rızaları dahilinde paylaşmış oldukları mesajların veya görüntülerin kişilerin rızası olmadan paylaşılıp dağıtılması ya da cinsel içerikli mesajlar ve görüntüler konusunda baskılanmasının yarattığı dijital şiddet biçimi.
Israrlı takip
Kişinin tanıdığı ya da tanımadığı kişiler tarafından devamlı olarak kontrol edilmesini ve denetlenmesini ifade eden şiddet biçimi. Sürekli aranmak, konum istemek, son görülme saatlerini kontrol etmek, mesaj atarak nerede olunduğunu denetlemek gibi unsurları içeriyor.
İntikam pornografisi
Partnerler arasında yaşanan intikam pornografisi, kişinin kendi rızasıyla gönderdiği cinsel içerikli fotoğraflarının veya videolarının, rızası olmadan paylaşılması, başka insanlara gönderilmesi ve benzeri davranışlarda bulunulması intikam pornografisi olarak kavramlaşan bir şiddet biçimi.
Etek altı görüntü kaydı
Telefon, fotoğraf makinesi veya kamera aracılığıyla, kadınların kıyafetlerinin altından, izinsiz fotoğraflarının ve videolarının çekilerek sosyal ortamlarda paylaşılması anlamına gelen bir dijital şiddet biçimi.
Geleneksel davranmayan kadının aşağılanması
Kadınların geleneklere, din kanunlarına veya genele uygun kabul edilmeyen davranışlarının suçlu, aşağı ve öteki hissettirme veya hissettirmeye çalışma eylemleri olarak tanımlanıyor.
Maruz bırakılanı suçlamak
Maruz bırakılanı suçlayıcı söylemler rıza dâhilinde yapılan paylaşımlar dijital şiddete dönüştüğünde, şiddete maruz kalan kişinin eleştirildiği, aşağılandığı, bu şiddeti hak ettiğini ima etmek olarak görülen yaygın bir dijital şiddet biçimi.