İşsizlik, konut sorunu, kamu hizmetlerinin niteliği gibi temel sorunları çözülememesi üzerine patlak veren siyasi kriz nedeniyle hükümet kurulamayan İspanya'da, bugün genel seçim yapılacak. Bu seçim son dört yılda dördüncü ve son bir yılda ikinci seçim olma özelliği taşıyor. Sandıktan bu seçimde de mutlak çoğunluk beklenmiyor.
Franco sonrası en ciddi siyasi kriz
Diktatör Francisco Franco (1936-1975) dönemi sonrası en ciddi siyasi krizini yaşadığı tartışılan İspanya, 6 ay arayla bugün bir kez daha sandığa gidiyor. İspanya halkı, ilk defa bir yıl içinde iki kere oy kullanacak. Ülkede, 28 Nisan'da yapılan son genel seçimler sonrasında, 20 Aralık 2015 ve 26 Haziran 2016 seçimlerinde olduğu gibi, ne sol ne de sağ blok hükümet kuracak meclis çoğunluğunu elde edememişti.
Yine çoğunluk sağlanması beklenmiyor
Meclisteki 350 sandalyenin 123'üne sahip Sosyalist Parti (PSOE) lideri ve Başbakan Pedro Sanchez, sol parti Unidas Podemos ile anlaşma sağlayamayınca bir kez daha sandığa gitme kararı almıştı. Ancak anketler, 10 Kasım'daki seçimlerden sonra da ülkedeki siyasi krizin süreceğini gösteriyor.
Sol partiler ilk sırayı alacak
Ülkede bugün yapılacak seçimleri yine Sosyalist Parti'nin (PSOE) kazanması ancak yine tek başına iktidara gelecek çoğunluğu elde edememesi bekleniyor. Anketlere göre, meclisteki mevcut dağılımın sol partiler ve küçük siyasi partiler açısından çok fazla değişmesi beklenmiyor. Bir önceki seçimlerden farklı olarak sağın biraz oylarını artırması, Liberal Görüşlü Vatandaşlar Partisi'nin ise ciddi oy kaybı yaşayacağı tahmin ediliyor.
"Ülke daha fazla hükümetsiz kalamaz"
Kampanyası boyunca "İspanya'nın daha fazla hükümetsiz kalamayacağına" vurgu yapan Sanchez de, azınlık hükümeti kurmak için seçimden birinci çıkan siyasi partinin önünün kapatılmaması çağrısında bulundu.
Katalonya bağımsızlık istiyor
Diğer yandan 28 Nisan'da olduğu gibi 10 Kasım seçimlerinde de Katalonya'nın bağımsızlığı talebine yönelik baskı siyaseti, ülke gündeminin önceliğini belirledi. Katalonya halkının iradesini tanımayan siyasi partiler, 6 ay öncesine nazaran söylemlerini daha da sertleştirdikleri bir çizgiye geriledikleri görülüyor.
9 Katalan siyasetçi hapiste
Yüksek Mahkeme'nin 14 Ekim'de aldığı kararla, tutuklu yargılanan 9 Katalan siyasetçiye 9 ile 13 yıl hapis cezası vermesi sonrası Katalonya halkı ve Katalonya'nın kendi kaderini tayin hakkını destekleyen İspanyollar başta Katalan kentleri olmak üzere, başkent Madrid ve birçok diğer kentte kitlesel gösteriler yapmıştı.
2005'te kaldırılan yasa geri geliyor
Sosyal demokrat çizgideki PSOE lideri Sanchez de milliyetçi kervana katılırken, "Bağımsızlık değil birlikte yaşam sorunu" diye tanımladığı Katalonya sorununa çözüm olarak, 2005'te o dönem iktidarda olan kendi partisinin kaldırdığı 'yasa dışı referandum düzenlemenin suç sayılması' düzenlemesini yine çıkarma sözü verdi.
Sağcılar Katalonya'nın özerk yetkililerin alınmasını istiyor
Sağ siyasi partiler ise anayasanın 155. maddesini uygulayarak, Katalonya'nın özerk yönetim haklarını merkezi hükümete devretmeyi vadediyor. Merkez sağ ve soldaki bu tutum, milliyetçi grupların sokağa çıkmasını kolaylaştırıyor.
Katalan siyasi hareketini bitirmeyi vaadettiler
Milliyetçi çizgideki Vox Partisi iktidara gelmesi halinde bağımsızlık yanlısı Katalan siyasi partileri kapatacağını ve bu partilerin liderlerini cezaevine göndereceğini ilan etti.
Milliyetçi Vox Partisi oyunu artırabilir
İspanya'da 2013 sonlarında kurulan ve ilk kez 28 Nisan'da genel seçimlere katılan, göçmen karşıtı siyaset yapan Vox'un mevcut durumda 24 olan milletvekili sayısını, pazar günkü seçimlerde 40'ın üzerine çıkarıp, ülkede 3. büyük siyasi parti konumuna gelebileceği tahminleri yapılıyor.
Sigma Dos şirketinin 4 Kasım'daki seçim anketinde ise meclisteki sandalye dağıtılımı şöyle öngörüldü:
PSOE 118-126
PP 89-97
Vox 39-44
Unidas Podemos 35-40
C’s 16-19
ERC 13-15
PNV 5-7
JxCat 4-6
Diğerleri 9-16
12 bin polis ve asker Katalonya'da hazırlık yapıyor
Diğer yandan Katalonya'daki bağımsızlıkçı partiler genel seçimi boykot çağrısı yaptı. Cumhuriyeti Savunma Komitesi ve Tsunami Democratic adlı örgütlerin 300 kadar oy kullanma merkezinde eylem yapmayı planladığına ilişkin haberler, İspanyol basınında yer aldı. İspanya polisi ise Katalonya'da eylemleri bastırma hazırlığı yapıyor. 12 binden fazla polis ve jandarmanın Katalonya'da görev yapacağı açıklandı.
Ekonomi iyiye gitmiyor
İspanyol ekonomisi de, ilk uyarılarını vermeye başladı. Avrupa Komisyonu, İspanya'nın öngörülenden daha az büyüyeceğini ve kamu açığının daha fazla olacağını ileri sürdü. Komisyon, İspanya hükümetinin yüzde 2,1 olarak öngördüğü yıl sonu ekonomik büyüme tahminini yüzde 1,9'a çekti. Ayrıca, İspanya'da 2019 bütçesinin mecliste kabul edilememesinden dolayı hükümetin öngördüğü yıl sonundaki kamu açığı oranının yüzde 2 değil, yüzde 2,3 olacağı tahmininde bulunuldu.
İspanya'da işsizlik artıyor
Ekonomik verilerdeki gerilemeye ek olarak, Çalışma Bakanlığı'nın açıkladığı ekimdeki işsizlik rakamlarında artış yaşandığı görüldü. İspanya'da işsizlik rakamlarında 2012'den bu yana en kötü ekim ayının görüldüğü ve işsiz sayısının bir önceki aya oranla, 97 bin 948 artışla, 3 milyon 177 bin 659'a çıktığı bildirildi.