Avrupa'nın ve dünyadaki birçok ülkenin küresel ısınmaya karşı aldığı önlemler var. Bunlar ülkeden ülkeye göre değişiklik gösterse de alınan önlemlerin tamamı doğayı kirletmeyi engellemek, karbon ayak izini azaltmak ve en az atıkla bu dünyayı kurtarmak. Türkiye'de bu kapsamda 2021 yılından itibaren Sıfır Atık Projesi kapsamında bazı önlemler alıp, geri dönüşümü destekleyecek. Bunlardan birisi de pet şişeler için depozito uygulaması. Pet şişe üreticileri ve ürünlerini bu ambalajla tüketiciye ulaştıran sanayici, kurulacak mekanizmaya katkıda bulunmak istiyor.
Plastiğe açılan savaşta pet şişeler için ayrı bir adım atıldı. Bu yılın başından itibaren marketlerde plastik alışveriş poşetlerinden ücret alınması uygulaması başlamıştı. Bu uygulamanın amacı tüketicinin poşet kullanımının azaltılmasıydı. Yakın zamanda istenilen noktaya da ulaşıldı, plastik poşet kullanımları kişi başına 440 olan sayı, şu anda yüzde 70'e varan oranda azalmış durumda. Buna göre, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından başlatılan Sıfır Atık Projesi kapsamında 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren pet şişelerde de depozito sistemi uygulanacak.
Depozito alınacak
Depozito kapsamında yeni döneme ilişkin perakendecilerin, tüketicilerin ve üreticilerin de elini taşın altına koyması bekleniyor. Depozito kapsamındaki ambalajlı ürünlerin satışını gerçekleştiren satış noktaları depozito uygulaması toplama sistemine katılım sağlamakla yükümlü olacak. Sektör temsilcileri bu düzenlemeyi çevre açısından olumlu karşılarken aynı zamanda içecek fiyatlarına da yansıyabilecek fiyat artışı sonrasında içecek sektöründe daralma meydana gelebileceği görüşünde.
Şişelerin geri dönüşüme temiz gitmesi gerekiyor
Depozito sisteminin uygulanmasına dair açıklama yapan Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu, “Şişelerin geri dönüşüme doğru bir şekilde gitmesi için temiz toplanması gerek. Bu sistemle mevcut içecek satışlarının üzerine fiyat eklenerek yapılacak. Avrupa’da depozito nedeniyle içecek pazarında daralma olduğu belirtiliyor. Türkiye’de de böyle bir durum söz konusu olabilir” diye konuştu. Sistemin iyi kurgulanması gerektiğini kaydeden Eroğlu, sistemin maliyetli olması durumunda vatandaşa daha çok yansıyabileceğini söyledi.
1 Ocak 2021’den itibaren tüketicilerin ürünü aldıklarında ürünün bedelinin yanı sıra bir miktar da depozito bedeli ödeyeceğini belirten Ambalajlı Su Üreticileri Derneği (SUDER) Başkanı Serdar Seyhanlı, “Tüketiciler içeceklerini içtikten sonra depozito miktarını geri almak için makinelere ya da satış noktalarına atık şişeyi götürüp depozitonun bir miktarını geri alabilecekler” dedi.
Sadece pet şişelerin değil, teneke kutuların ve cam şişelerin de depozitoya tabi olacağını belirten Seyhanlı, “Birçok ülkede bu sistem kullanılıyor. Bakanlık da bu konuda çalışmalar yapıyor ve içecek firmalarından fikir topluyor” diye konuştu. Geri kazandırılan plastik şişe bedellerinin makineler vasıtasıyla ya da satış noktalarından ödeneceğini belirten Seyhanlı, bu sayede hem ürün israfının önüne geçeceklerini hem de çevre temizliğine katkıda bulunacaklarını dile getirdi
