Damarın içindeki kanın damar duvarına yaptığı yüksek basınca hipertansiyon deniyor. Yüksek kan basıncı adıyla da bilinen hipertansiyon, uzun süre belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine verdiği hasar nedeniyle “sessiz düşman” olarak da anılıyor. Türkiye’de 15 milyondan fazla yani her 3 kişiden birinde görülen yüksek tansiyonun mutlaka doktor kontrolünde takip edilmesi gerekiyor.
Görülme yaşı 13’e düştü
Büyük ve küçük tansiyonun normalden fazla olması, kan dolaşımı için gerekli basıncın normalden fazla olması durumuna hipertansiyon denilmektedir. İleri yaş hastalığı olarak bilinen hipertansiyonun görülme yaşı, dünyada ve Türkiye’de giderek düşmektedir. Özellikle hareketsiz ve stresli yaşam, alkol ve sigara tüketimi, aşırı kilo, özellikle santral obezite denilen göbek yağlanması ve tuz kullanımının çok olması kan basıncı yüksek genç bir grubun oluşmasını sağlamıştır. Hatta 13-14 yaşlarından itibaren hipertansiyon görülme sıklığı artmıştır.
Yüksek tansiyon riski bu durumlarda artıyor;
* Yaş
* Cinsiyet
* Ailede yüksek tansiyon hastalığı olması
* Aşırı kilo
* Diyabet yani şeker hastalığı
* Aşırı tuz tüketimi
* Hareketsiz yaşam
* Sık alkol tüketimi
* Stres
* Kalp damar hastalıkları
* Doğum kontrol hapları, bazı ağrı kesiciler, steroidler, bazı psikiyatrik ilaçlar
* Tiroid, hipofiz, böbreküstü bezi gibi hastalıklar
* Böbrek hastalıkları
* Diyette yetersiz potasyum, kalsiyum, magnezyum ve protein kullanımı
* Hamilelik
* Sigara kullanımı
Birçok hastalığa neden olabilir
50 yaşın altında erkeklerde daha sık görülür. 55 yaşından sonra ise kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır. Yüksek tansiyonlu kişilerin yaklaşık %60'ında ailede de tansiyon yüksekliği söz konusudur. Aşırı kilosu olanların yaklaşık %40'ında yüksek tansiyon görülmektedir. Şeker hastalarında yüksek tansiyona çok sık rastlanır. Hareketsiz bir yaşam sürenlerde yüksek tansiyon daha sık görülebilir. Sık ve fazla alkol kullananlarda da risk artar. Hipertansiyon; inme, aortik anevrizma, kalp krizi, kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları gibi yaşamı olumsuz etkileyebilecek birçok hastalığa neden olabilir. Hipertansiyon rahatsızlığı olan kişiler, yaşam tarzlarını dikkatli bir şekilde düzenlemelidir.
Yüksek tansiyon hastalarına 10 altın öneri
1. Eğer tansiyon değerlerininiz yüksekse ya da yüksek tansiyon tanısı aldıysanız hiç zaman kaybetmeden bir uzmana başvurun.
2. Evde tansiyon değerlerinizi tavsiye edilen şekilde ölçün.
3. Hangi evrede olursa olsun yaşam tarzı değişikliği yapmayı ihmal etmeyin.
4. Az yağlı ve az tuzlu sağlıklı yiyecekler tüketin.
5. İdeal vücut ağırlığınızı koruyun.
6. Fiziksel olarak hareketli yaşayın.
7. Sigarayı bırakın
8. Fazla alkol tüketmeyin
9. Stresi mümkün olduğunca azaltın.
10. Doktorunuzun uygulamaya başladığı tedaviyi aksatmayın ve kan basıncınızı düzenli takip edin.