Her ay basına yansıyan kadına yönelik şiddet haberlerinde davalar, yeni yaşanan olaylar ve kadın hareketine dair ayrıntılar yer almaktadır. Kadın cinayeti haberleri şikayete bağlı olmaksızın direkt kamuya yansırken; cinsel şiddet ve çocuk istismarı haberlerinin ortaya çıkması, gerek bu suçların üstünün örtülmesi gerek soruşturma ve dava süreçlerinin devam ediyor olmasından dolayı net sayının belirlenmesi zorlaşmaktadır. TÜİK verilerinin ise yetersiz kalması bu verilere ulaşmayı daha da zorlu hale getiriyor.
Mart ayında 27 Kadın öldürüldü
Kadın cinayetlerinin yıllara göre artması ise gelinen noktada daha çok önlem alınmasını gözler önüne seriyor. Sadece kadınlara şiddet ya da istismar değil, çocuk ve hayvanlara uygulananlar da basında önemli yer kaplıyor. Kadın cinayetlerini durduracağız platformu ise özenle derlediği utanç bilançosu Mart verilerini paylaştı. O verilere göre, çocuk istismarı ve cinsel şiddet verileri açıklanan verilerin ve basında işlenen haberlerden çok daha fazla sayıda olduğunu belirtiyor. İstanbul Sözleşmesi kapsamında devletin ilgili mercilerinin bu şiddeti ve baskıyı tespit etmesi ve buna göre şiddetle mücadele yöntemlerini belirlemesi gerekirken; söz konusu makamların bu konuda yeterince çalışmadığı ortaya çıkıyor. Kadın cinayetlerini durduracağız platformuna doğrudan gelen başvurular dahilinde derlenen veriler ile 2019 yılının Mart ayında 27 kadın öldürüldü, çocuk istismarı ve cinsel şiddet devam etti.
Platform Kadın Cinayeti raporunu Femicide kavramına göre ele alıyor, bir araya getiriyor ve değerlendiriyor. Yani Femicide kavramına göre; “embriyodan cenine, bebekten çocuğa, erişkinden yaşlıya kadar tüm kadın cinsiyetteki bireylerin sadece cinsiyetlerinden dolayı ya da toplumsal cinsiyet kimliği algısına aykırı eylemleri bahane edilerek, bir erkek tarafından öldürülmesi ya da intihara zorlanmasıdır. Femisidler salt kadın cinsiyetteki insanların öldürüldüğü cinayetler olarak algılanmamalıdır. Nefretle işlenen bu cinayetlerde, saldırıya uğrayan şey kadın kimliğidir.
İşlenen kadın cinayetlerinin 13'ünün nedeni tespit edilemezken, 8'i şüpheli olarak kayıtlara geçti. 6’sı kendi hayatına dair karar almak isterken öldürüldü. Kadınların kim tarafından, neden öldürüldüğü tespit edilmedikçe; adil yargılama yapılmayıp şüpheli, sanık ve katiller caydırıcı cezalar almadıkça, önleyici tedbirler uygulanmadıkça şiddet boyut değiştirerek sürmeye devam ediyor. Önünün alınması için de engelleyici kararların alınması ve suçluların en ağır şekilde cezalandırılması gerekiyor.
Cinayetlerin illere göre dağılımı ise şu şekilde yer alıyor
İstanbul 8, Mersin 2, Antalya 2, Ankara 1, Aydın 1, Bursa 1, Erzurum 1, Gaziantep 1, Hatay 1, İzmir 1, Kırıkkale 1, Kırklareli 1, Kocaeli 1, Konya 1, Tokat 1, Trabzon 1, Uşak 1, Gümüşhane 1
Kadınlar kimler tarafından öldürüldü?
Cinayete kurban giden 27 kadından 9'unun kim tarafından öldürüldüğü tespit edilemedi. 6'sı evli oldukları erkekler, 4'ü birlikte olduğu erkek,4'ü oğulları, 1'i nişanlısı ve 1'i de kuzeni tarafından, 1'i boşandığı erkek, 1'i damadı tarafından öldürüldü. 10’u ateşli silahlarla, 3’ü boğularak, 2’si darp edilerek, 3’ü kesici aletle, 1’i yüksekten düşerek ve ne yazık ki 8’inin nasıl öldürüldüğü tespit edilememiştir. Kadınların 3’ü arabada, 1’i dağ eteğinde, 1’i denizde, 12’sinin ev içerisinde öldürülmüştür. 1’i gölde, 1’i iş yeri, 1’i metruk bina, 4’ü sokak ortasında, 1’i tarlada öldürüldü ve 2 kadının cansız bedeni de su kuyusu ve toprağa gömülü halde bulundu.
Ulaşılan verilere göre, kadınların yalnızca 3'ü bir işyerinde çalışıyor, 2'si işsiz ve 22 kadının çalışma durumu belirlenememiştir.
"Ciyaklayan kadınlara da hizmet edeceğiz" demişti
Yerel yönetimler seçim sürecinde Mersin'in Erdemli ilçesi adayı Mükerrem Tollu cinsiyetçi ve kadın düşmanı bir açıklamada bulunarak, alt yapı yetersizliğinden şikâyet eden kadınlara "Ciyaklayan kadınlara da hizmet edeceğiz" dedi. MHP’nin Adana Kozan İlçesi Belediye Başkan Adayı Nihat Atlı, seçim konuşmasında küfürlü ve cinsiyetçi ifadeler kullandı. Nazilli Belediye Başkanı Haluk Alıcık, 8 Mart'ta bir kadın çalışana şiddet uyguladı. Erdoğan, mitinge katılan kadınlara: “Akşam çayları demleyeceksiniz, beylere ve çocuklara ikram edeceksiniz, bizlere de dua edeceksiniz” dedi. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü yürüyüşüne de işgal ve terör demişti. Yine Erdoğan Elazığ'da "Bizim için Dünya Kadınlar Günü bir gün değildir, her gündür. Bu, Batı'nın anlayışıdır. Niye? Ana yoksa insan yok" diyerek laik bir ülkede sürekli olarak kadınlara anneliği dayatmaya devam etti. Maliye Bakanı Berat Albayrak: “Hanımlar ev ekonomisi soracaklar sandım. Bir sorular geldi. Bayağı terledik. Ekonominin detaylarına ne kadar vakıf olduklarına şaşırdım.” diyerek 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nü kutladığımız Mart ayında söylenen cinsiyetçi ve kadın düşmanı söylemlere yenisini ekledi.
Bu söylemin ardından kadınlar #ÖldürülmediğizŞehirler ’i birlikte kazanalım diyerek meydanlara çıktı
Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi’nin hazırladığı Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Algısı Araştırması’na göre kadınların toplumda yaşadığı en büyük sorunun şiddet ve işsizlik olduğu belirtildi. 11 milyon kadın evde olduğu için “işgücü” bile sayılmıyor, kadın işsizliğinde dünyada 3., Avrupa’da 1. olduk, iş kazalarında ölen kadınlar yok sayılıyor, yüzde 75 oranında kadın kayıt dışı ve sendikalı olamadan çalışmak zorunda kalıyor. Kadınlar ekonomik bağımsızlığımız olan #GeçinebildiğimizŞehirler istiyoruz dedi.
88 yılda seçilen 31 bin belediye başkanından 119 tanesi kadın
Son 88 yılda seçilen 31 bin belediye başkanından sadece 119 tanesi kadın. Kadın Meclisleri yerel seçimler öncesinde kadın aday azlığına karşı #Yönetebildiğimizşehirler istediklerini belirtti. Bu şehirlerin yarısı kadınken yönetenlerin tümünün erkek olması kabul edilemez.
31 Mart seçimleri geride kaldı, kesinleşmeyen sonuçlara göre ise belediye başkanlarının sadece yüzde 2,66’sı kadın. Türkiye’de 1.389 Belediye Başkanı seçildi, ancak sadece 37’si kadın; 30 büyükşehirden de sadece 3 tanesi kadın belediye başkanı yönetecek. Ancak kadınların mücadelesi seçim sonuçlarında da etkisini gösterdi.Rabia Naz’ın şüpheli ölümüyle gündeme gelen Eynesil’de Rabia Naz’a adalet mücadelesiyle eski belediye başkanı tekrar seçilemedi. Bilecik'in Pazaryeri ilçesinde kendisine mobbing uygulayan belediye başkanına karşı bağımsız aday olan Zekiye Tekin büyük bir farkla birinci oldu. Fatma Türkan Batman’ın ilk kadın muhtarı; Seda Gündoğan, Elazığ'ın en genç ve merkezde tek kadın muhtarı seçildi. Kadınlar eşit ve özgür şehirler için seçilmeye, aday olmaya devam edecek.
Bakanlık kadın cinayeti verilerini açıkladı
Bu sene önemli bir gelişme oldu ve ilk kez İçişleri Bakanlığı kadın cinayeti verilerini açıkladı. İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre 3 yılda (2016-2018) 932 kadın öldürüldü. Platformumuzun verilerine göre ise aynı zaman aralığında 1177 kadın öldürüldü. Arada farklılık olmasına rağmen bu verileri yayınlamaları bile önemli bir adım olarak görüldü.
Kadınlar cinsel şiddete uğramaya devam ediyor
Kadın cinayetlerini durduracağız platformunun elde ettiği verilere göre, Şubat ayında 20 kadın cinsel saldırıya uğradı, ancak gerçek rakamlar çok daha fazla. Sosyal medya sayesinde kadınlar uğradıkları cinsel ve fiziksel şiddeti ifşa etmeye ve adaletin sağlanması için hukuki yollara başvurması her geçen gün daha çok artıyor.
2 ay önce Koç Üniversitesi Kütüphanesi’nde öğrenci F.K., bir kadın öğrenciyi darp ve taciz etti. Kadın öğrencinin şikayeti neticesinde sonuçlanmayan soruşturma ve Koç Üniversitesi’nin takipsizliği kadın öğrencileri harekete geçirdi. Dokuz Eylül Üniversitesi’nde bir çok kadın ve erkek öğrenci, öğretim üyesi İbrahim Kaya hakkında cinsel şiddet uyguladığına dair paylaşımlarda bulundu. Koç Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi genç kadınlar #KampüsteGüvendeDeğiliz diyerek bir mücadele başlattı. Kocaeli'nde 20 yaşındaki F.K. (40) adlı kadın evde yalnız olduğu sırada. 27 yaşındaki M.İ. engellilere yardım amacıyla kitap sattığını ve tanıtmak istediğini söyleyerek zorla eve girmeye çalıştı. Cinsel şiddette bulunmaya çalışan M.İ.'nin benzer suçlardan 8 ayrı kaydının bulunduğu ortaya çıktı, tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Çocuk istismarları devam ediyor
Çocuk istismarı ise kadın cinayetleri kadar vahim rakamlarda. Verilere göre, Osmaniye'de 11 kişi, 14 yaşındaki kız çocuğuna cinsel istismarda bulundu. Olaya göz yumdukları ileri sürülen çocuğun anne babası da gözaltına alındı. Bunun yanında İzmir'de 15 yaşındaki F.A. babası 32 yaşındaki M.A. tarafından 2014 ve 2015 yıllarında cinsel istismara uğradı. 2018 yılında kendiliğinden polise giden F.A. babası hakkında şikayette bulunmuş ve babası bunu öğrenirse küçük kardeşlerini öldürmesinden korktuğunu söylemişti. M.A.’nın tutuksuz yargılaması devam ederken, mahkeme heyeti, bakanlık avukatı ve savcının talebini reddederek, sanık M.A.'nın tutuksuz yargılanmasının devamına karar vererek duruşmayı erteledi.
Erzurum'da 15 yaşındaki N.N. 5 senedir dayısı M.İ. tarafından cinsel şiddet uğruyordu. M.İ.'ye, 67 yıl 6 ay hapis cezası verildi, yasa gereği bu ceza 30 yıla düşürüldü. Kırklareli'nde 11 yaşındaki Zeynep Esin, 13 suçtan kaydı bulunan teyzesinin oğlu Kerem S. (28) tarafından metruk bir evde öldürüldü. Giresun’da 11 yaşındaki Rabia Naz Vatan'ın cansız bedeni Nisan ayında evinin önünde bulunmuştu. Tüm kanıtlar incelenmeden Rabia Naz’ın ölümüne intihar denilerek üstü kapatıldı. Olayın araba çarpması ile gerçekleştirdiğini iddia eden ve bunun için mücadele eden baba Şaban Vatan 2 kez gözaltına alındı. Kadın Meclisleri tarafından #RabiaNazaAdalet Hashtag kampanyası düzenlendi. Herkes aynı soruyu sordu: Rabia Naz’a ne oldu?
Kadriye Moroğlu Anadolu Lisesi’nde, öğrencilerine yönelik cinsel istismarda bulunan öğretmen, bugün duruşması görülen lise öğrencisi Eylül hakkında “terörist” diyerek siyasi bir tablo çizmeye çalıştı. İstismar sanığı aynı zamanda Eylül’e kızım diye hitap etti.
